Môi trường vi mô hay môi trường tác nghiệp

I khái niệm:

- Môi trường vi mô: là môi trườnng bao gồm các yếu tố trong ngành và là các yếu tố ngoại cảnh ảnh hưởng và tác động đến doanh nghiệp,quyết định tính chất và mức độ cạnh tranh trong nghành sản xuất kinh doanh đó
Có 5 yếu tố cơ bản là :đối thủ cạnh tranh,người mua ,người cung cấp,các đối thủ tìm ẩn và hàng (sản phẩm) thay thế
- Ảnh hưởng của các yếu tố này là một sự thật phải chấp nhận đối với các doanh nghiệp,để có được một chiến lược thành công thì đoài hỏi doanh nghiệp phải phân tích thật kỉ các yếu tố chủ yếu đó
- Sự hiểu biết này giúp doanh nghiệp nhận ra các mặt mạnh và mặt yếu của mình liên quan đến các cơ hội và nguy cơ mà nghành kinh doanh củng nhu doanh nghiệp phải đối mặt

A Đôí thủ cạnh tranh

Khái niệm

- Đối thủ cạnh tranh là những tổ chức hay cá nhân có khả năng thỏa mãn nhu cầu của khách hàng của một doanh nghiệp bằng cách cùng một loại sản phẩm, dịch vụ có cùng nhãn hiệu hoặc cùng một loại sản phẩm nhưng khác nhau nhãn hiệu.

Ví dụ: Thái Tuấn và Phước Thịnh là đối thủ cạnh tranh trong việc cung cấp vải cho các nhà may, nhưng Thái Tuấn và YKK (công ty sản xuất dây khóa kéo) lại không phải là đối thủ cho dù cùng bán hàng cho các nhà máy
- Sự hiểu biết về các đối thủ cạnh tranh có một ý nghĩa quan trọng đối với các doanh nghiệp do nhiều nguyên nhân. Các đối thủ cạnh tranh quyết định tính chất và mức độ tranh đua hoặc thủ thuật giành lợi thế trong ngành.
Các doanh nghiệp phải xem xét đến tiềm năng chính yếu của đối thủ cạnh tranh, các ưu, nhược, điểm của họ trong các lĩnh vực hoạt động sau đây:
* Các loại sản phẩm
* Hệ thống phân phối
* Marketing và bán hàng
* Các hoạt động tác nghiệp/sản xuất
* Nghiên cứu và thiết kế công nghệ
* Giá thành sản phẩm
* Tiềm lực tài chính
* Tổ chức
* Năng lực quản lý chung
* Danh mục đầu tư của công ty
* Nguồn nhân lực
* Quan hệ xã hội (như đối với Chính phủ).
- Mức độ cạnh tranh dữ dội phụ thuộc vào mối tương tác giữa các yếu tố như một số lượng doanh nghiệp tham gia cạnh tranh, mức độ tăng trưởng của ngành, cơ cấu chi phí cố định và mức độ đa dạng hóa sản phẩm. Sự hiện hữu của các yếu tố này có xu hướng làm tăng nhu cầu hoặc nguyện vọng của doanh nghiệp muốn đạt được và bảo vệ thị phần của mình. Vì vậy chúng làm cho sự cạnh tranh thêm gay gắt.
- Các doanh nghiệp cần nhận thấy rằng quá trình cạnh tranh không ổn định. Chẳng hạn, trong các ngành công nhiệp phát triển chín muồi thường sự cạnh tranh mang tính chất dữ dội khi mức tăng trưởng và lợi nhuận bị suy giảm. Ngoài ra các đối thủ cạnh tranh mới và các giải pháp công nghệ mới cũng thường làm thay đổi mức độ và tính chất cạnh tranh.
-Các doanh nghiệp cần phân tích từng đối thủ cạnh tranh để nắm và hiểu được các biện pháp phản ứng và hành động mà họ có thể thông qua.
+ Mục đích tương lai: Sự hiểu biết mục đích của đối thủ cạnh tranh giúp doanh nghiệp đoán biết được:
Mức độ mà đối thủ cạnh tranh bằng lòng với kết quả tài chính và vị trí hiện tại của họ.
Khả năng đối thủ cạnh tranh thay đổi chiến lược.
Sức mạnh phản ứng của đối thủ trước những diễn biến bên ngoài( thí dụ, khi các hãng khác đưa ra những thay đổi về mặt chiến lược, các hoạt động về marketing...)
Nhận định: một điều rất có lợi cho doanh nghiệp là nắm bắt được những nhận định của đối thủ cạnh tranh về chính họ và các doanh nghiệp khác trong ngành. Nếu như các nhận định này không chính xác thì chúng sẽ tạo ra các” điểm mù”, tức là điểm yếu của đối phương. Chẳng hạn, nếu đối thủ cạnh tranh tin tưởng rằng họ được khách hàng tín nhiệm cao, thì họ có thể mắc điểm yếu là không thực hiện biện pháp cạnh tranh như giảm giá và đưa ra các sản phẩm mới.
Cần lưu ý rằng việc phân tích cặn kẽ lịch sử của đối thủ cạnh tranh và kinh nghiệm của các nhà lãnh đạo và chuyên gia cố vấn của họ giúp ta hiểu rõ các mục đích và nhận định của họ.
Sự am hiểu về các đối thủ cạnh tranh chính có tầm quan trọng đến mức có thể nó cho phép đề ra thủ thuật phân tích đối thủ cạnh tranh và duy trì hồ sơ về các đối thủ trong đó có các thông tin thích hợp và các thông tin về từng đối thủ cạnh tranh chính được thu nhận một cách hợp pháp.
+ Xác định đối thủ cạnh tranh
- Mỗi công việc kinh doanh đều có đối thủ cạnh tranh, và bạn cần thời gian để xác định ai là người mà khách hàng của bạn có thể tiếp cận để mua những sản phẩm hoặc dịch vụ, nhằm đáp ứng những nhu cầu mà sản phẩm và dịch vụ của bạn cũng có thể đáp ứng được. Thậm chí nếu sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn thực sự có cải tiến, bạn vẫn cần phải xem khách hàng của bạn còn muốn mua gì khác để để đáp ứng nhu cầu này.
Ví dụ, bạn có thể mở một trang web để chào bán điện thoại di động trên mạng. Đối thủ cạnh tranh của bạn sẽ là những trang web diện thoại di dộng khác, là các cửa hàng bán diện thoại di động khắp thành phố.
+ Đối thủ cạnh tranh chính và trực tiếp
- Bạn hãy bắt đầu bằng việc xem xét các đối thủ cạnh tranh chính của bạn. Các đối thủ này là những đại gia trên thị trường, là các doanh nghiệp đang thống trị thị trường của bạn. Họ là những người mà bạn phải va chạm trong khi tìm kiếm khách hàng mới.
Ví dụ, nếu bạn là người bán café, đó sẽ là những người bán café ở trong cùng khu vực. Nếu bạn là một cửa hàng máy vi tính, đó sẽ là những cửa hàng máy vi tính cùng loại.
+ Đối thủ cạnh tranh phụ và gián tiếp
- Tiếp theo, hãy xem xét các đối thủ phụ và các đối thủ gián tiếp. Những đối thủ này là các nhà kinh doanh mà họ có thể không đối đầu với bạn, nhưng họ là những người cũng đang nhắm đến một thị trường chung với bạn.
Giống như ví dụ người bán máy tính, những đối thủ này có thể chỉ là một cửa hàng nhỏ chuyên bán máy tính xách tay, một cửa hàng diện máy nhưng cũng có bán kèm thiết bị dùng kèm máy vi tính, như loa vi tính, dây cáp,…
+ Đối thủ cạnh tranh tiềm năng
- Cuối cùng, hãy xem xét các đối thủ cạnh tranh tiềm năng. Họ là những doanh nghiệp có thể xâm nhập thị trường của bạn và do đó bạn cần phải chuẩn bị để cạnh tranh với họ.
Ví dụ, bạn có một cửa hàng bán sữa chua đông lạnh. Bạn cần phải chuẩn bị để cạnh tranh với hệ thống các cửa hàng sữa chua đông lạnh nhượng quyền quốc gia, ngay cả khi họ còn chưa xuất hiện ở thị trường của bạn.
- Nguy cơ: Việc xuất hiện các đối thủ cạnh tranh trên thị trường sẽ làm ảnh hưởng tới thương hiệu mà doanh nghiệp đã xây dựng, lấn áp và chiếm lấy thị trường hiện hành mà doanh nghiệp có.Nó gây cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bị vô tác dụng nếu không sửa đổi chiến lược kinh doanh cũ.Làm tổn thất nguồn vốn và giảm giá hàng hóa.Không những vậy mà đối thủ cạnh tranh còn có thể làm doanh nghiệp dần bị xóa sổ.Hiện nay thì thử thách lớn nhất của các doanh nghiệp Việt Nam là việc xác định đối thủ cạnh tranh.Qua khảo sát 30 doanh nghiệp tại Việt Nam thì có thể nói rằng doanh nhân Việt kinh doanh hồn nhiên quá.Chỉ một câu hỏi tưởng chừng như đơn giản đặt ra cho những giám đốc, ông chủ các doanh nghiệp, và phần lớn số họ chưa bao giờ xác định ai là đối thủ cạnh tranh của mình,hoặc xác định sai đối tượng. Chỉ nói về một hiện tượng gần đây, khi hội chứng tự xưng “tập đoàn” nở rộ trong cộng đồng Doanh nghiệp Việt. Mọi người tự xưng group, mọi nhà tự xưng group. Tôi rất tâm đắc khi đọc một bài báo gần đây, ông Nguyễn Quang A coi cách tự xưng danh này như một khâu oai để dọa thiên hạ. Tôi xin được bổ sung thêm, việc tự oai, tự sướng như vậy còn bắt đầu từ việc chưa xác định rõ mình là ai, cũng như vị trí của mình ở đâu trong cuộc chơi toàn cầu.Tiếp theo là việc thiết lập chiến lược kinh doanh, cạnh tranh với các đối thủ, thì các doanh nghiệp Việt còn quá non kém trong việc đó, việc tìm hiểu thông tin về đối thủ cạnh tranh thực sự là một điều khó khăn với các doanh nghiệp.Hoặc ngay từ đầu họ đã xác định sai đối thủ cạnh tranh dẫn đến việc tìm hiểu về đối thủ vô tác dụng hay lớn hơn nữa là tạo một chiến lược kinh doanh với một doanh nghiệp không có ý nghĩa là hao tốn vốn và công sức
VD :
1.các hãng sản xuất ô tô của Hoa Kỳ đã một thời cho rằng nhu cầu xe còn phụ thuộc căn bản vào điều kiện kinh tế. Điều nhận định sai lầm này là điểm yếu cuả họ trước những đối thủcạnh tranh nước ngoài nào sản xuất các loại xe có các bộ phận xa xỉ hơn và được chấp nhận vì chất lượng cao hơn.
2.Ngành dệt may của công ty A vì xác định sai đối thủ cạnh tranh là công ty X(một công ty chuyên mua bán hàng tơ lụa) nên đã đưa ra chiến lược cạnh tranh với công ty X là : giảm giá các loại vải của công ty cho các cửa hiệu nhận hàng của công ty X.Cuối cùng công ty A bị thất thoát một số vốn lớn vì mặt hàng chủ yếu tại các cửa hiệu đó là tơ lụa cao cấp như công ty X cung cấp.
- Cơ hội:
Hiểu rõ về đối thủ cạnh tranh là một lợi thế .Khi biết rõ về đối thủ cạnh tranh chúng ta sẽ xác định được những chến lược để có thể cạnh tranh với đối thủ. Chúng ta nếu là người đứng đầu trong ngành, khi nắm bắt được thông tin về đối thủ cũng như các sản phẩm mà họ tung ra thị trường thì chúng ta sẽ có được nhưng chiến lược về phát triển sản phẩm để cạnh tranh với đối thủ, cũng như là về các hoạt động xung quanh công việc marketing về sản phẩm của công ty ta. Chúng ta có thể khai thác được tối đa những cơ hội tăng trưởng cho công ty mình. Chúng ta cũng có thể lựa chọn được mức giá cạnh tranh phù hợp với sản phẩm của đối thủ để sản phẩm ta có thể thắng thế trên thị trường và sẽ chiếm được miếng bánh thị phần to
Ví dụ
1 Hầu hết công ty truyền thống chỉ chọn chiến lược bán giải pháp khi không còn đường cạnh tranh nào khác. Theo đó họ buộc phải phát triển liên kết các sản phẩm/dịch vụ của mình sao cho liền mạch và gọi đó là “giải pháp”. Sau đó doanh nghiệp đi tìm khách hàng phù hợp với giải pháp mà mình đưa ra. Nếu cách đó không phù hợp, doanh nghiệp sẽ bắt đầu bằng cách hợp tác với khách hàng nhằm hiểu vấn đề tồn tại trước khi cung cấp giải pháp. Bán trọn gói giải pháp cũng đòi hỏi công ty phải quản trị tốt quá trình kinh doanh của khách hàng, giúp khách hàng tăng lợi nhuận, giảm rủi ro và chi phí.
Hãy lấy trường hợp công ty dịch vụ khai thác mỏ Orica (Autralia) làm ví dụ. Đây là công ty được cải tổ từ công ty cung cấp chất nổ ICI. Để đặt kíp nổ, các chuyên gia phải mất vài ngày đào một hốc đá, đặt một lượng khối thuốc nổ nhất định vào đó và hẹn giờ nổ. Rõ ràng, công việc này không phải hãng khai thác mỏ nào cũng làm được và họ sẽ phải mua giải pháp và chất nổ của Orica. Kể từ khi trở thành nhà cung cấp giải pháp bao gồm sản phẩm, lợi nhuận của Orica tăng lên rất nhiều.

Các chiến lược chung sẽ không đem lại hiệu quả nhất. Phân tích những điểm giống nhau sẽ đem đến những ý tưởng để có thể tạo nên sự khác biệt và tăng khả năng cạnh tranh của bạn.
2 Chủ một cửa hàng cung cấp dịch vụ truy cập Internet nhỏ mới mở thấy rằng một cửa hàng cũ đối diện qua bên kia đường giảm giá truy cập Internet 25% khi thấy rằng cửa hàng mới được trang bi hệ thống máy tính và thiết bị mạng mới và tốt hơn. Ngay lập tức, cửa hàng Internet mới giảm giá 25%. Cả hai cửa hàng Internet đều luôn đông khách trong thời gian dài, nhưng họ đều nhanh chóng nhận ra ràng họ đang thua lỗ: ho mất khách do tình trạng quá tải và giá thấp và khách hàng chuyển sang cửa hàng gần đó cung cấp dịch vụ với mức giá 3.000VND/giờ, sạch sẽ và trà xanh miễn phí.
B. Người mua (khách hàng)

Khái niệm

- Khách hang bao gồm toàn bộ cá nhân hay tổ chức mua hoặc ra quyết định mua san phẩm hay dịch vụ cua công ty mình
Vậy có thể nói khách hàng là một phần rất quan trọng của công ty,là yếu tố quyết định sự sống còn của doanh nghiệp,khách hàng trung thành là 1 lợi thế lớn của công ty
Vì vậy: để tạo dựng được sự tin tưởng ở khách hàng đoài hỏi doanh nghiệp phải làm thỏa mãn và đáp ứng được những nhu cầu của khách hàng và mong muốn làm tốt hơn nữa
Cơ hội:
Thực tế ngày nay củng chứng minh rằng các doanh nghiệp có chiến lược tốt trong việc định hướng khách hàng luôn phấn đấu và nâng cao chất lượng sản phẩn dịch vụ vì khách hàng thường nhửng doanh nghiệp ấy sẽ chiếm được những thị phần lớn trong thị trường
-Trong điều kiện sản phẩm hay dịch vụ của mình không tốt bằng đối thủ nhưng doanh nghiệp có định hướng chăm sóc khách hàng tốt đó củng là yếu tố tạo nên lơi thế của doanh nghiệp
- Là phương thức,công cụ quan trọng trong việc đưa uy tín củng như hình ảnh công ty lang truyền rất nhanh
-Sự thành công trong việc thành lập “lý lịch” của khách hàng sẽ giúp doanh nghiệp thu thập được thông tin định hướng tiêu thụ. Từ đó dễ dàng điều chỉnh những chính sách trước nhưng cơ hội cũng như kho khăn trong qua trinh kinh doanh
-Một điều rất quan trọng “khách hàng”là người đem lại doanh thu chính cho doanh nghiệp

VD:
1.Trung tâm điện máy nguyễn kim “Tâm điểm số “cũng là một chương trình chăm sóckhách hàng hay có cả ý nghĩa mở rộng, phát triển thị trường sang lĩnh vực trang thiết bị kỹ thuật số và CNTT?
Ngành hàng kỹ thuật số (bao gồm tin học, viễn thông và giải trí) đã được Nguyễn Kim phát triển thành công từ nhiều năm nay, nên có thể nói, chương trình này không đặt mục tiêu chính là phát triển thị trường. Ý tưởng của Chương trình là tạo ra một lễ hội sản phẩm số - một sân chơi thực sự dành cho giới trẻ yêu thích công nghệ. Nguyễn Kim là nơi đầu tiên đưa ra ý tưởng này và sự kiện này cũng đang lần đầu tiên được tổ chức tại hệ thống trung tâm mua sắm Nguyễn Kim. Nguyễn Kim từng tổ chức thành công rất nhiều chương trình lớn, có khi chung cho các sản phẩm điện máy và kỹ thuật số nhưng chương trình Tâm điểm số 2010 lần này tại hệ thống Nguyễn Kim là chương trình chỉ dành riêng cho sản phẩm kỹ thuật số. Dù dưới hình thức nào, tất cả chương trình đều hướng đến việc gia tăng lợi ích cho khách hàng…
- Thứ nhất, nhằm thực hiện chiến dịch chống hàng nhái, hàng trôi nổi, khuyến khích khách hàng mua sắm hàng chính hãng, các hãng điện thoại di động thực hiện tài trợ trực tiếp cho người tiêu dùng từ 20% - 30% trên giá bán khi khách hàng tham gia mua sắm tại Nguyễn Kim
- Thứ hai, Chương trình thực hiện giảm giá bất ngờ cho khách hàng mua ĐTDĐ từ 15% - 45% khi tham gia chương trình bốc thăm may mắn, trúng ngay 100%
- Thứ ba, Chương trình tạo cơ hội cho khách hàng mua điện thoại, laptop với giá cực rẻ khi tham gia chương trình đấu giá với giá khởi điểm chỉ 1 đồng các ngày thứ 6, thứ 7 và Chủ nhật hàng tuần.
- Thứ tư, nhân dịp Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11/2010 và tri ân thầy cô giáo, chương trình tài trợ giảm giá đặc biệt cho thầy cô mua laptop
- Thứ năm, tặng đế tản nhiệt cho khách hàng khi mua laptop (đế dùng bảo vệ máy và sức khoẻ người dùng)
- Thứ sáu, Chương trình khuyến mãi “lớn”, giảm từ 1 triệu đến 2 triệu đồng cho sinh viên, học sinh khi mua máy tính. Theo tôi, mức giảm này là khá ấn tượng và tất cả học sinh, sinh viên mua máy tính theo Chương trình đều sẽ có quà.
Ngoài ra, khách hàng tham gia mua sắm trong chương trình này còn được tham gia chương trình rút thăm trúng thưởng với giá trị của bộ giải thưởng lên đến 500 triệu đồng
Ngoài mục đích của chương trình là khuyến khích khách hàng mua sắm hàng chính hãng, các sản phẩm số với giá cực kỳ ưu đãi dành cho khách hàng do các hãng trực tiếp tài trợ, với chương trình Tâm Điểm Số, chúng tôi thật sự muốn tạo sân chơi cho giới trẻ đam mê công nghệ, mang lại niềm vui, trải nghiệm công nghệ cho khách hàng khi tham gia mua sắm tại Nguyễn Kim. Với sự tham gia của các hãng điện tử lớn trong chương trình, người tiêu dùng sẽ có cơ hội thưởng lãm và trải nghiệm những sản phẩm công nghệ mới nhất hiện đang có bán tại Nguyễn Kim.
Ngoài ra, để tạo không khí mua sắm sôi nổi, trẻ trung cho giới trẻ, vào các tối thứ 6, thứ 7, Chủ nhật hàng tuần, tại Nguyễn Kim có diễn ra hoạt động “Nhảy cùng DJ” do hãng thiết bị âm thanh Denon tài trợ trực tiếp. Khách hàng không chỉ được thưởng thức chương trình âm nhạc đặc sắc, sôi động mà còn có cơ hội trúng những giải thưởng hấp dẫn khi tham gia vào chương trình.
Nguy cơ:
Sự quay lưng của khách hàng hay việc thiếu sự định hướng rõ ràng trong việc xây dựng hệ thống khách hang trong lai sẽ dẫn đến nhưng tồn thất rất nặng nề về mặt doanh thu hay rông hơn la chiến lược phat triển lâu dai ma công ty đã đề ra
c. Nhà cung cấp
khái niệm
- Nhà cung cấp bao gồm những tổ chức hay cá nhân cung ứng các loại nguyên liệu, vật liệu, bán thành phẩm hay dịch vụ cho doanh nghiệp; nói chung là cung cấp các đầu vào của quá trình sản xuất kinh doanh
Cơ hội:
+ có nguồn nguyên vật liệu tiềm tàng, chất lượng lâu dài và ổn định…góp phần làm tăng sức cạnh tranh trên thị trường.
+ Nếu được hậu thuẫn từ cộng đồng tài chính thì doanh nghiệp sẽ có cơ hội mở rộng sản xuất kinh doanh, mở rộng thị trường và thúc đẩy sản xuất.
+ Nếu thu hút được nguồn lao động có năng lực thì sẽ rất có lợi cho doanh nghiệp, làm tiền đề đảm bảo thành công cho doanh nghiệp.
Nguy cơ:
+ về phía người bán vật liệu thiết bị:
Nếu không tìm hiểu thật kỹ về vật liệu thiết bị mà người bán sẽ cung cấp cho công ty thì doanh nghiệp sẽ dễ bị ép giá, hoặc sản phẩm, chất lượng dịch vụ đi kèm kém…
+ Cộng đồng tài chính
Trong nền kinh tế đang bị khủng hoảng, doanh nghiệp sẽ bị khan hiếm vốn và phải vay ngân hàng với lãi suất cao…Vấn đề đó sẽ gây khó khăn về tài chính, ảnh hưởng đến qúa trình xuất nhập khẩu hàng hóa, đến giá cả sản phẩm của công ty mình đối với các đối thủ cạnh tranh làm cho múc doanh thu của doanh nghiệp bị giảm đáng kể
+ người lao động
Nếu không có những mức ưu đãi cho người lao động, đặc biệt là các nhân viên tài năng thì việc “chảy máu chất xám” trong công ty dễ xảy ra, điều đó sẽ làm ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
D.đối thủ tìm ẩn

Khái niệm
Là các doanh nghiệp hiện có mặt bên trong nghành nhưng chưa tham gia vào cạnh tranh nhưng có thể ảnh hưởng đến nghành trong tương lai
Nhận diện cơ hội và nguy cơ
Đối thủ tìm ẩn nhiều hay ít thì phụ thuộc vào
+ sức hấp dẫn của ngành như lợi nhuận,số lương,khách hàng ,số lượng doanh nghiệp trong nghành
+những rào cản gia nhập ngành như:tài chính lớn, kĩ thuật cao
+yếu tố thương mại:hệ thống phân phối
+các nguồn lực đặt thù:bằng cấp, nguồn nhân lực, phát minh sáng chế
Cơ hội
+ các doanh nghiệp có thể xác định được vị trí sản phẩm và dịch vụ của công ty trong lòng khách hàng
+ tạo điều kiên cho doanh nghiệp xem xét một cách kỹ lưỡng hơn nữa về các chiến lược của mình
+khắt phục những mặt hạn chế thông qua các đối thủ tìm ẩn
Thách thức
+ doanh nghiệp có thể bị giảm lợi nhuận
+ doanh nghiệp có nguy cơ mất thi trường và nguồn lực.
VD
2001 Không ai có thể lường được việc apple sẽ cho ra đời máy nghe nhạc ipod đánh bại mutilmedia của sonny và trở thành sản phẩm công nghệ được ưa chuộng nhất.Chính sonny đã tự làm rào cản về công nghệ.Làm cho thương hiệu của mình bị giảm suýt bằng việc quá chú trọng vào việc phát triển chiều rộng,để người tý hon apple thâm nhập và kiểm soát thị trường.Biến lợi thế của sonny trở thành gánh nặng của họ

E Sản phẩm thay thế

khái niệm
Sản phẩm thay thế (Substitute) là sản phẩm được người tiêu dùng chuyển sang dùng khi mà sản phẩm họ đang dùng vượt quá khả năng chi trả của họ hoặc có vấn đề với sản phẩm đó.
Ví dụ: Thịt gà, cá, thịt bò, rau quả sẽ là sản phẩm thay thế cho thịt heo khi có dịch heo tai xanh.
Sản phẩm thay thế là sản phẩm của các đối thủ cạnh tranh trong cùng ngành hoặc các ngành hoạt động kinh doanh cùng có chức năng đáp ứng nhu cầu tiêu dùng giống nhau của khách hàng.
cơ hội:
Phần lớn các sản phẩm thay thế mới là kết quả của cải tiến hoặc bùng nổ công nghệ mới. Các công ty muốn đạt ưu thế cạnh tranh cần biết cách dành nguồn lực phát triển kinh doanh của mình xét trên phương diện tổng thể, đồng thời định hướng vào chiến lược nghiên cứu và phát triển trên phương diện bộ phận chức năng.
Tính bất ngờ, khó dự đoán của sản phẩm thay thế : Ngay cả trong nội bộ ngành với sự phát triển của công nghệ cũng có thể tạo ra sản phẩm thay thế cho ngành mình.
nguy cơ:
Sự hiện hữu của sản phẩm thay thế ngày càng đa dạng tạo thành nguy cơ cạnh tranh giá cả làm giảm lợi nhuận của các công ty cùng ngành rất đáng kể.
Để hạn chế sức ép quan trọng của nguy cơ này, nhà doanh nghiệp cần phải xem xét hết sức cẩn thận khuynh hướng giá cả của các sản phẩm thay thế trong tương lai.
Áp lực cạnh tranh chủ yếu của sản phẩm thay thế là khả năng đáp ứng nhu cầu so với các sản phẩm trong ngành, thêm vào nữa là các nhân tố về giá, chất lượng , các yếu tố khác của môi trường như văn hóa, chính trị, công nghệ cũng sẽ ảnh hưởng tới sự đe dọa của sản phẩm thay thế.
một số ví dụ về sptt:
Điện thoại di động chính là sản phẩm thay thế cho điện thoại cố định và sắp tới là VOIP sẽ thay thế cho cả hai sản phẩm cũ.
Trước đây khi mua hàng qua mạng và thanh toán trực tuyến quốc tế chúng ta cần sở hữu một trong những sản phẩm thẻ như Visa card, Master card hay Paypal , thủ tục làm thẻ và thời gian chờ nhận thẻ là trở ngại cho những ai muốn thanh toán món hàng mua ngay. Giờ đây với Reev Visa Internet card bạn chỉ cần 5 phút để sở hữu cho mình một thẻ Visa ảo sử dụng như thẻ Visa thông thường và an toàn hơn khi thanh toán trực tuyến....